16 i 17 listopada w Scenie Roboczej zobaczyć będzie można dyptyk Ludomira Franczaka, którym artysta pogłębia dyskusję na temat antropocenu, kapitałocenu i neokolonializmu o nowe środki wyrazu.

fot. mat. teatru

To wielowarstwowy projekt skoncentrowany na osobie “Amazonki Gutty”, kobiety z ludu Yoruba, występującej z grupą “Amazonek z Dahomeju”, która we wrześniu 1892 roku przybyła do Pragi. Gutta zachorowała tu na tyfus i po kilku dniach zmarła. Jej uroczysty pogrzeb stał się wielkim spektaklem, który miał miejsce 21 września 1892 roku i był szeroko relacjonowany przez prasę na całym świecie. Ciało Gutty spoczęło na cmentarzu na Olszanach. Dwa lata później jej szczątki zostały wydobyte przez Jindřicha Matiegkę i umieszczone w zbiorach uniwersyteckich, skąd trafiły do Muzeum Człowieka im. Alesa Hrdlicki, gdzie znajdują się do dzisiaj.
Kim jest Gutta?
Z czyjej perspektywy opowiedziana jest jej historia?
Kto patrzy?
Kogo wystawiono na obserwowanie?
Kto ma prawo o tym decydować?
Do kogo należą kości w gablocie muzealnej?
Co staje się obiektem muzealnym, na który patrzymy?
Kto o tym decyduje?
Jaka jest relacja między osobą patrzącą, a obiektem w muzeum?
Czy patrzenie jest „niewinne”?
Czy patrzenie jest „obiektywne”?
Kto ma prawo o tym decydować?
Kto o tym decyduje?
***
Spektakl / wykład / odsłuch dźwięków / instalacja jest próbą otwarcia dyskusji, a może jej kontynuowania. Jest zabraniem głosu w sprawie związanej z przeszłością kolonialną Europy Środkowej. Jest symboliczną pracą performatywną próbującą opowiedzieć historię, o której niewiele wiadomo.
Projekt prezentowany jest w formie performance’u, spaceru dźwiękowego w przestrzeni Pragi, eseju oraz interwencji w przestrzeni Muzeum Człowieka. Jego ślady pojawiają się także w pracach badaczy i prezentacjach naukowych przygotowywanych na kolejne lata. W ten sposób GUTTA jest projektem interdyscyplinarnym, który przekracza granice sztuki, nauki i działań społecznych, będąc częścią większego procesu dekolonizacyjnego Europy Środkowo-Wschodniej.