Wystartował festiwal Malta! Nową, kobiecą odsłonę wydarzenia zainaugurowały przemówienia mecenaski festiwalu Dominiki Kulczyk, nominowanej do Pokojowej Nagrody Nobla aktywistki Jahy Dukureh, wiceministry kultury i dziedzictwa narodowego Marty Cienkowskiej oraz zastępcy prezydenta Poznania Jędrzeja Solarskiego. W każdym z przemowień wybrzmiało hasło tegorocznej edycji Malty: Za Miłość!
fot. mat. organizatora
Dominika Kulczyk w bardzo osobistych słowach opowiedziała o swojej historii z Malta Festival: „Malta spowodowała, że mogłam razem z całym miastem, wszystkimi przyjaciółmi – tymi osobami, którym serce bije mocniej, gdy mogą być ze sobą razem – cieszyć się wspólnie. Dlatego, gdy okazało się, że festiwal nas potrzebuje, uznałam, że muszę zwrócić dług temu miastu, które mnie nosiło przez wszystkie te lata. Nie ma nic piękniejszego ponad to, że jesteśmy razem, możemy tworzyć jedność i uświadomić sobie, że po prostu jesteśmy miłością. Dlatego mam wielką nadzieję, że tak jak u źródeł – będąc z rodzicami, którzy otulali mnie samą tą miłością – my sami otulimy siebie miłością”.
Mecenaska festiwalu nakreśliła także cele, jakie stawia przed sobą i festiwalem: „Mam nadzieję, że te dni będą magiczne. Będą wielką radością, wspólnotą i okazją do zmienienia tego świata. Intencją i żywą energią sprawimy, że chociaż kawałek tego świata będzie piękniejszy. Że w drugim człowieku będziemy widzieli siebie, będziemy widzieli miłość. Bardzo ważne jest też to, że tym razem – właśnie dlatego, że próbujemy kreować lepszy świat – chcemy iść w stronę prawdziwej równowagi między kobietami i mężczyznami. Między tym, co kobiece i męskie. Nie będzie patriarchatów, matriarchatów ani feminizmów, ani wszystkiego, co de facto jest walką i wynika ze strachu oraz słabości. Niech będzie po prostu Miłość!”
Na uroczystości otwarcia przemawiała także wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego Marta Cienkowska: „Bardzo dziękuję za tą wyjątkową edycję, która rzeczywiście mówi o miłości. Malta dla Ministerstwa Kultury faktycznie jednym z ważniejszych wydarzeń kulturalnych w Polsce, które ma niesamowicie wyrobioną markę. I stąd, moja dzisiejsza obecność tutaj. Żeby podkreślić, że Poznań staje się centrum wydarzeń kulturalnych w tym czasie. Ale staje się również miejscem spotkań sztuki, idei, ludzi – ludzi, który mają realny wpływ na to, co dzieje się w społeczeństwie. Tacy właśnie są artyści – nasi oraz ci, którzy podczas tej oraz poprzednich 33 edycji festiwalu do nas przyjeżdżają. Przeanalizowałam jak wygląda tegoroczny program i mogę powiedzieć, że sztuka podczas Malty staje się narzędziem zmiany społecznej. Festiwal jest taką platformą, na której artyści z całego świata dzielą się swoimi historiami i inspirują do działania. Bardzo mnie cieszą wspólne działania na rzecz kobiet. Mówię tutaj także o projekcie Sestry, który wspiera nasze siostry z Ukrainy. Takie projekty pokazują, że kultura ma moc. Nie tylko poruszania naszych serc, ale także zmiany naszej rzeczywistości. Podkreślajmy to każdego dnia, bo kobiety, które zmieniają świat są prawdziwymi bohaterkami, a jedną z nich jest Jaha”.
fot. mat. organizatora
Aktywistka Jaha Dukureh w emocjonalnych słowach opowiedziała o drodze, którą przeszła, działaniach, które podejmuje i przeszkodach, które czyhają na nią i inne kobiety. Nakreśliła także swoje przesłanie dla wszystkich osób uczestniczących w maltańskich wydarzeniach: „Jestem strasznie podekscytowana faktem, że tu przed państwem stanąć i jestem bardzo wdzięczna za to Dominice i jej fundacji. Założyłam swoją organizację ponad 10 lat temu. Kiedy dotarł do nas mail z zaproszeniem tutaj, zastanawiałam się ‘jakim cudem się o nas dowiedzieliście’. Nazywam się Jaha Dukureh i pochodzę z Gambii. To festiwal kulturalny, a w mojej kulturze zostałam poddana zabiegowi okaleczenia narządów płciowych, gdy miałam ledwie tydzień. Zostałam dwukrotnie wydana za mąż jako dziecko – miałam 15, a następnie 17 lat, gdy to się działo. Powiedziano mi, że muszę przez to przejść, ponieważ jestem kobietą. Kiedy urodziłam córkę, uświadomiłam sobie, że muszę ocalić ją i miliony dziewcząt, które są poddawane zabiegom okaleczania. To ponad 230 milionów dziewczynek. Ponad 600 milionów dziewcząt zostało wydanych za mąż jako dzieci, przed ukończeniem 18 roku życia. Bardzo wiele z nich nie dożywa momentu, by podzielić się swoimi historiami z innymi. Poświęciłam swoje życie walce z tą okrutną praktyką, bo tylko osoba z doświadczeniem tego zabiegu i pochodząca z tego środowiska, może je faktycznie próbować zmienić. Przez ostatnie 10 lat udało się w moim kraju wprowadzić zakaz okaleczania dziewcząt i wydawania ich za mąż jako dzieci. Ale w tym roku, mężczyźni bojący się naszej siły, przywrócili w życie te praktyki. W tym momencie właśnie Dominika i jej fundacja odezwały się do nas. Kobiety takie jak ona wspierają nas i dają świadectwo. Wygraliśmy naszą sprawę, ale walka trwa nadal – walka o słyszalność głosów kobiet w naszym społeczeństwie. Na całym świecie próbuje się nas uciszać i wymazać. W Gambii mężczyźni próbują mnie powstrzymać przed kandydowaniem na stanowiska. Kryją się za religią i kulturą, by uzasadniać swoją nienawiść do kobiet. Ale nie poddamy się, bo nie jesteśmy same. Na każdą dziewczynę, która została represji może liczyć na niezliczoną ilość sojuszniczek”.
Następnie miał miejsce najbardziej radosny punkt programu otwarcia Malty. Dominika Kulczyk wraz ze swoją córką Weroniką oraz zwyciężczynią aukcji w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy przewróciły pierwszą kostkę instalacji Dominoes. 7200 elementów utworzyło wielokilometrową kaskadę, która przebiegała przez ulice i place Poznania oraz przechodziła także przez prywatne mieszkania i punkty usługowe. Gdy ostatnia kostka upadła na terenie Parku Stare Koryto Warta, publiczność w towarzystwie korowodu Wiedź-MY, lalki Little Amal i orkiestry Rebel Babel podążyła w stronę rzeźby upamiętniającej kobiety spalonej na stosie za czary. Dzieło sztuki sporządzone przez Alicję Białą według pomysłu Ewy Łowżył, odsłoniła Dominika Kulczyk, która opowiedziała o – jedynym dopuszczalnym jej zdaniem – rozumieniu słowa „wiedźmy”. Na Malcie wiedźmy to kobiekty, które wiedzą.
Tak właśnie wyglądało otwarcie 34. edycji Malta Festival, która potrwa do niedzieli 15 września. Z bogaty, multidyscyplinarnym programem można się zapoznać na stronie malta-festival.pl.