Prace nad "Kupcem weneckim" Andrzej Czajkowski rozpoczął w 1968 roku. Jedną z inspiracji do zajęcia się dramatem Szekspira była skomponowana parę lat wcześniej, ciesząca się uznaniem operowa adaptacja Snu nocy letniej, dokonana przez Benjamina Brittena. Utwór, nad którym Czajkowski pracował przez kilkanaście lat, aż do swojej śmierci w 1982 roku, nie został wystawiony w English National Opera, jak pragnął kompozytor. Prapremiera odbyła się dopiero w 2013 roku, na festiwalu w Bregencji. Do Polski opera przybyła jako arcydzieło niesłusznie zapomnianego geniusza. Przede wszystkim jednak kompozytora narodowego - kogoś w rodzaju polskiego Brittena.

Biografia Czajkowskiego nieraz była już opowiadana za pomocą różnych figur, z których dwie najważniejsze to "Hamlet po Treblince" oraz "Anna Frank fortepianu". Obie pochodzą z opowiadania Hanny Krall z tomu "Dowody na istnienie", zaś kontekst ten był niewątpliwie ważny dla inscenizacji - przedruk opowiadania był dołączony do programu (Krall, 2007). Napisany w formie listu do Czajkowskiego tekst przybliża historię żydowskiego dziecka ocalonego z Zagłady oraz nawiedzających go w dorosłym życiu lęków, związanych nie tylko z traumą wojenną, lecz także homoseksualizmem, z którego Czajkowski próbował się leczyć na emigracji w Wielkiej Brytanii. Mocna formuła Krall pozwala połączyć w jednej figurze problemy osobiste - nieobecność ojca i ambiwalentny stosunek do matki, która nie chciała ratować się z getta - oraz te związane z okolicznościami historycznymi. Określenia "Anna Frank fortepianu" Czajkowski używał autoironicznie, jako że jego wojenne