Kolejny sezon za nami! Sezon, który pod wieloma względami był dla nas przełomowy.
Na naszych scenach odbyło się siedem premier.
Jako pierwsza, premiera „Beckombergi” Sary Stridsberg w reżyserii Anny Augustynowicz. Spektakl, z racji pandemicznych obostrzeń, miał już swoją premierę online – tym razem jednak, po długim okresie oczekiwania, mogliśmy spotkać się z Państwem na Dużej Scenie na żywo.
Nasza kolejna premiera to „La Pasionaria” Antoniny Grzegorzewskiej w reżyserii debiutującej w teatrze repertuarowym Karoliny Szczypek. Projekt został realizowany został w ramach DRAMATOPISANIA – stypendialnego programu służącego wspieraniu polskiej dramaturgii współczesnej (dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu).
Po trzech dekadach Anna Augustynowicz przekazała ster naszego teatru w ręce Jakuba Skrzywanka. Lata dyrekcji artystycznej zwieńczyła realizacja spektaklu „Odlot” Zenona Fajfera, którego premiera wyjątkowo odbyła się w poniedziałek (13 grudnia), czyli dokładnie w 30. rocznicę premiery „Klątwy” Stanisława Wyspiańskiego, pierwszego spektaklu, który Anna Augustynowicz wyreżyserowała w Teatrze Współczesnym. „Odlot” zdążył zachwycić zarówno krytyków, jak i widzów. Był pokazywany na 42. Warszawskich Spotkaniach Teatralnych, okrzyknięto go Najlepszym Spektaklem XXVIII Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi (nagroda publiczności),
a na zwieńczenie sezonu otrzymał Grand Prix 28. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.
Nowy rok zaczęliśmy premierą „Edukacji seksualnej” według tekstu i w reżyserii Michała Buszewicza. To pierwsza premiera symbolicznie rozpoczynająca okres funkcjonowania teatru pod artystycznym kierownictwem Jakuba Skrzywanka. Przedstawienie powstawało pod czujnym okiem psycholożki i seksuolożki Mai Wencierskiej. Głos zabierała także Młodzieżowa Rada Ekspercka, nowatorski organ doradczy, powołany specjalnie na potrzeby realizacji „Edukacji seksualnej”. Spektakl został finalistą Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej, a jesienią ruszy w trasę po Polsce, w ramach programu TEATR POLSKA.
Wiosną w Teatrze Małym odbyła się premiera „Fok” w reżyserii debiutującej w teatrze repertuarowym Marii Magdaleny Kozłowskiej (spektakl powstał według pomysłu Pawła Soszyńskiego), a na Dużej Scenie pokazaliśmy przedstawienie „Spartakus. Miłość w czasach zarazy” w reżyserii Jakuba Skrzywanka. Sztuka powstała w oparciu m.in. o reportaże dziennikarza Onetu Janusza Schwertnera. Przy realizacji projektu wspierająco pracowało blisko czterdzieści osób (m.in. studentki z Akademii Sztuki w Szczecinie, osoby ze Stowarzyszenia Lambda Szczecin czy Koło Gospodyń Wiejskich ze wsi Stobno), a scenografię (stanowiącą samodzielne dzieło sztuki!) stworzył niezastąpiony Daniel Rycharski.
Sezon zakończyliśmy premierą pierwszej realizacji w ramach naszych Rezydencji Artystycznych – sztuką „Wiarołomna” w reżyserii Hany Umedy. Tym samym powołaliśmy do życia nową przestrzeń teatralnego eksperymentu, Scenę Nowe Sytuacje. Kolejne rezydenckie premiery w grudniu i listopadzie, a tymczasem ogłosiliśmy nabór do II edycji – tym razem do współpracy zapraszamy również artystów pochodzących z Ukrainy.
Jesteśmy dumni ze wszystkich naszych przedstawień. O naszych spektaklach pisali Onet, Gazeta Wyborcza, Dwutygodnik, Tygodnik Powszechny, Dialog, Didaskalia, Newsweek… Pisał Dagens Nyheter, pisał Theater der Zeit. Materiały i reportaże emitowały radio Tok FM, Radio Nowy Świat czy TVN. A odbiór i wsparcie publiczności, tysięcy osób, które razem z nami śmiały się i płakały, przeszła nasze najśmielsze marzenia i oczekiwania.
W tym sezonie w nowo utworzonym zespole artystyczno-edukacyjnym powitaliśmy w naszym teatrze Helenę Urbańską, którą mogliście już zobaczyć w "Edukacji seksualnej" i "Spartakusie", pedagożkę teatralną Martę Gosecką i kuratorkę projektów międzynarodowych Iwonę Nowacką. Dzięki staraniom Marty Goseckiej stałym elementem stały się EDUPREMIERY, czyli premiery, które organizujemy specjalnie dla nauczycieli, edukatorów, pedagogów, animatorów kultury i wszystkich, którym bliska jest idea pracy z młodzieżą. Każdej Edupremierze towarzyszą dyskusje z udziałem ekspertów i twórców spektaklu. Ten sezon obfitował również w autorskie zajęcia i warsztaty teatralne, spotkania z nauczycielami, a także (przełomowe!) warsztaty z edukacji seksualnej, asystujące spektaklowi „Edukacja seksualna”, przygotowane i współprowadzone przez seksuolożkę, w których udział wzięła młodzież, dorośli, rodzice i seniorzy.
Działania naszego teatru wyszły również poza polskie granice. W ramach współpracy z włoskim Santarcangelo Festival wzięliśmy udział w międzynarodowych wydarzeniach dotyczących tańca współczesnego, organizowanych pod hasłem „Boarding Pass Plus Dance”. Legendarny teatr Münchner Kammerspiele został partnerem naszej Rezydencji Artystycznej Scena Nowe Sytuacje (twórcy objęci rezydencją skorzystali z wiedzy i doświadczenia artystów i tutorów współpracujących z teatrem ze stolicy Bawarii). A dzięki partnerstwu z Hessisches Landestheater w Marburgu spektakl „Kobieta zagrożona niskimi świadczeniami emerytalnymi” został przetłumaczony i zaprezentowany niemieckiej publiczności. Także w ramach kooperacji z teatrem w Marburgu (Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu) sztuka Anah Filou „Ptasilot” została przetłumaczona na język polski (ukłony dla naszej koordynatorki projektów międzynarodowych Iwony Nowackiej) i pokazana niemieckiej Polonii.
W tym sezonie nasz teatr był również miejscem kilku debat. Pierwsza z nich, debata „Śmietnik historii”, powstała we współpracy z warszawskim Teatrem Powszechnym w ramach Forum Przyszłości Kultury. W dyskusji na temat kulturowego i społecznego wymiaru „śmietnika historii” udział wzięli Elżbieta Janicka (literaturoznawczyni, fotografka), Dorota Kowalewska (doktorka nauk społecznych), Daniel Rycharski (artysta wizualny, aktywista) i Jan Wasiewicz (filozof). A dyskusję poprowadzili Amel Mana i Sebastian Słowiński z Teatru Powszechnego w Warszawie.
Kolejne dwa wydarzenia korespondowały z naszymi przedstawieniami. W ramach „KONIEC DYSKUSJI – Rozmowa wokół cenzury i granic sztuki” spotkaliśmy się Adamem Łoną Zielińskim, Ingą Iwasiów i Stanisławem Rukszą – by porozmawiać o cenzurze i tym, gdzie kończy się przestrzeń dla swobodnych działań twórczych. Zalążkiem do dyskusji stały się kontrowersje związane z plakatem do spektaklu „Foki”, na którym umieściliśmy zdjęcie dokumentujące performans rzeźby miejskiej w wykonaniu Pauliny Kitlas i Marii Magdaleny Kozłowskiej (fotografie wykonała Karolina Babińska). Natomiast „Spartakusowi…” towarzyszyła debata „Miłość to nie zaraza”, w której udział wzięli Janusz Schwertner – dziennikarz i publicysta, współautor książki „Szramy. Jak psychosystem niszczy nasze dzieci”, laureat European Press Prize za reportaż „Miłość w czasach zarazy”, Piotr Jacoń – dziennikarz, prezenter programów informacyjnych w TVN24, autor książki „My, trans” opisującej problemy osób transpłciowych i ich bliskich, przedstawiciele organizacji zrzeszającej osoby LGBTQ+ Lambda Szczecin (m.in. Monika Tichy) i Agnieszka Kopacz – bohaterka jednego z reportaży Janusza Schwertnera, mama osoby tęczowej.
Jako instytucja publiczna, staraliśmy się także włączyć w pomoc dla uchodźczyń i uchodźców z Ukrainy. Członkowie teatralnego zespołu byli nie tylko byli aktywnie zaangażowani w pomoc wolontariacką (m.in. w punkcie na Dworcu Głównym w Szczecinie); teatr przygotował również tłumaczenie sztuki „Być jak Beata” na język ukraiński i szereg warsztatów wzmacniających
dla wolontariuszy.
***
Czy to był „sezon bezpowrotnie utraconej nadziei na społeczną zmianę?” Przywołując w pamięci widok setek współpracujących z nami twarzy, osób, które wsparły nas swoją wiedzą i doświadczeniem, a także setek poruszonych widzów podczas owacji na stojąco, liczymy na to, że jednak nie.
Z niecierpliwością czekamy na kolejny sezon! Do zobaczenia po wakacjach we Współczesnym!
Zespół Teatru Współczesnego