Niesczastliwcew jest wędrownym aktorem, w nędzy i poniewierce przemierzającym Rosję z południa na północ i z północy na południe w poszukiwaniu pracy i sztuki. Kiedy przychodzi mu fantazja odwiedzenia niewidzianej od piętnastu lat bliskiej krewnej - bogatej dziedziczki Gurmyskiej, zjawia się niespodziewanie w jej zagubionej wśród lasów rezydencji. Czcigodna matrona finalizuje właśnie któryś tam z kolei romans z gołowąsem; jest nim tym razem "młody człowiek, który przerwał studia gimnazjalne" Bułanow. Oprócz tego przemyśliwa jakby bez zbytecznych wydatków pozbyć się swojej wychowanicy, krewniaczki - sieroty Aksjuszy, która przestała już być potrzebna jako parawan przygód miłosnych, a wyrosła na niebezpieczną rywalkę. Wszystko to oczywiście musi być załatwione bez szkody dla oficjalnego szacunku, jakiego w środowisku ziemiańskim zażywa właścicielka grubej fortuny. I właśnie wizyta Niesczastliwcewa rozplątuje wszystkie węzły losów Gurm