Najnowsza publikacja poznańskiego Wydawnictwa Axis "Mozart. Mity a fakty" Wiliama Stafforda w przekładzie Jacka Langa, sprawia wielką radość czytelniczą. Jest świetnym przykładem komparatystycznego ujęcia elementów biografii, wiadomości muzykologicznych i stylu plotki, a może nawet niekiedy fabuły sensacyjnej. Ta praca zbudowana jest w taki sposób, że stanowi wyjątkowy przykład opowieści dopracowanej merytorycznie, ale tak, by faktografia nie przysłaniała narracji oraz fascynującej, nieco romantycznej pokusy pisania o odosobnieniu - pisze Michał Pabian w portalu kultura.poznan.pl.

Książka Stafforda przede wszystkim nie zawęża kręgów odbiorców jedynie do tych, którzy znają dzieła Mozarta. Jej walorem jest to, że skupia się i skrupulatnie zajmuje poznaniem tego, jak Mozart najpierw odbierany był przez mu współczesnych i jakie narosły plotki i mity o sposobie życia kompozytora, a nadto operuje też rzeczywistą wiedzą opartą na dokumentach z epoki i współczesnych pracach. Autor sięga w swoich wnioskach aż po prace Eisena i Deutscha, czyli do najważniejszych monografii mozartowskich z końca XX wieku. Nie boi się polemizować z najbardziej szanowanymi muzykologami w swoim pragnieniu pisania najpierw o człowieku, a dopiero potem o kompozytorze. Jest to praca erudycyjna. I to w najlepszym sensie. Prowadzona niczym kryminalne przeszukiwanie zapisków, dociekanie źródeł powszechnych sądów o Mozarcie jako neurotycznym dziwaku, galerniku wrażliwości, odrzuconym geniuszu. Biografia skrupulatnie docieka archiwalnej prawdy, jej narracja j