Polska pod koniec wojny; ojciec z dorastającym synem wę­drują po spustoszonej ziemi. Ojciec zaczyna opowiadać o tym, jak kiedyś wykazał się cywilną odwagą, lecz urywa: jakaś pos­tać w brudnym, trudnym do rozpoznania wojskowym płaszczu każe mu zamilknąć. Mężczyzna, który stoi nieruchomo na straży odwra­ca się do nich plecami. Ojciec z synem nie wiedzą jak się zacho­wać. Czy powinni uciekać? To mogłoby sprowokować tego mężczyz­nę do strzelania. Może powinni odezwać się do niego? Jeśli tak, to w jakim języku? Jeśli to zrobią po niemiecku, a on jest Rosjaninem, to uzna ich za Niemców i strzeli do nich. Jeśli zaś przemówią po rosyjsku do Niemca, to on będzie także strzelać. Ojciec decyduje się odezwać w języku polskim. Częstuje mężczyznę papierosem. Stuka go w ramię - żołnierz upada jak dłu­gi, sztywny jak trup. Ojciec z synem przestraszyli się człowie­ka, który po jakiejkolwiek byłby stronie stał się również ofia­rą