W historii teatru granie postaci kobiecych wiązało się z wieloma obostrzeniami obyczajowymi i zwyczajowymi, które miały wpływ na kostium teatralny i sposób jego prezentacji na scenie. Ciekawe projekty kostiumów damskich będzie można oglądać na wystawie „Kobieto, boski diable…” realizowanej w budynku Centrum Scenografii Polskiej Muzeum Śląskiego od 4 lutego 2022 r.
Wystawa ukazuje fenomen tworzenia postaci scenicznej oraz roli, jaką w tym procesie odgrywa kostium. Najważniejszy etap pracy scenografa, czyli tworzenie projektu kostiumu, jest najczęściej niedostrzegalny dla widzów. Ten złożony proces zostanie ukazany poprzez prace scenograficzne autorek projektów kostiumów damskich.
Liczna kolekcja prac, znajdujących się w zbiorach Muzeum, przedstawia zróżnicowane interpretacje wizerunku kobiety. Pokazuje także charakterystyczne dla twórczości poszczególnych artystek techniki projektowania, które są wyrazem określonego stylu i odzwierciedleniem osobowości projektantek. Poznanie prezentowanych projektów scenograficznych pozwoli odsłonić kryjącą się za nimi historię. W przeszłości granie ról kobiecych wiązało się z szeregiem obostrzeń zwyczajowych i obyczajowych, które miały wpływ na wygląd kostiumu teatralnego i sposób prezentacji bohatera na deskach teatru. Wystawa „Kobieto, boski diable…” pozwoli dostrzec w projektach inspiracje: surrealizmem, kubizmem, postmodernizmem, a także wykorzystanie elementów groteskowych czy motywów ludowych.
Centrum Scenografii Polskiej zajmuje się scenografią w jej kontekstach społecznych, kulturowych i formalnych. Działa na pograniczu teatru, filmu, architektury oraz szeroko pojętych sztuk plastycznych i widowiskowych. Zbiory Centrum Scenografii obejmują dzieła powstałe po 1945 roku. Kolekcja odzwierciedla rozwój polskiej scenografii od okresu powojennego do czasów współczesnych i prezentuje najdonioślejsze dokonania polskiego teatru. Najliczniejszą grupę prac stanowią projekty dekoracji, kostiumów, lalek i rekwizytów. Prace te prezentują zróżnicowane formalnie nurty myślenia o kształcie przestrzeni scenicznej.
Nawiązują również do współczesnych twórcom prądów artystycznych. Kolekcję projektów uzupełniają lalki, kukły, elementy dekoracji oraz kostiumy i nakrycia głowy. Zgromadzone kostiumy reprezentują zarówno tendencję w scenografii do projektowania w oparciu o syntezę formy, jak i na zasadach jej stylizacji. Unikatową część zbiorów Centrum Scenografii Polskiej tworzą obrazy namalowane przez czołowych polskich scenografów. Sygnalizują najważniejszą cechę polskiej scenografii – malarski rodowód. Na szczególną uwagę zasługują kolekcje dzieł takich artystów, jak: Otto Axer, Zofia Wierchowicz, Andrzej Kreutz Majewski, Lidia i Jerzy Skarżyńscy, Jadwiga Mydlarska-Kowal, Tadeusz Kantor, Józef Szajna czy Jerzy Gurawski. Kolekcja uwidacznia specyfikę tworzenia projektów do różnorodnych form literackich oraz dla różnych typów scen i przestrzeni i dlatego jest tak urozmaicona. Umożliwia prześledzenie we współczesnych scenografiach motywów nawiązujących do dawnych form teatralnych, które to motywy interpretuje współczesny dramat. Wystawa pokazuje ich miejsce w dzisiejszym teatrze.
Kuratorem wystawy jest Sylwia Ryś.
Wystawa dostępna dla zwiedzających od 4.02 do 3.04.2022
Budynek Centrum Scenografii Polskiej
Muzeum Śląskie w Katowicach
ul. T. Dobrowolskiego 1