Póki człowiek nie dowiedzie swej niewinności, uwa­żany jest za winnego". To zdanie Franza {#au#590}Kafki{/#} można uznać za swoiste credo "Procesu". Ale równocześnie warto pamiętać, że Józef K. - główny bohater - mówi: "Nie brać nic zbytnio na serio". Powieść Franza Kafki "Pro­ces", która w Polsce ukazała się, w znakomitym przekła­dzie Bruno {#au#814}Schulza{/#} po raz pierwszy w 1936 roku i znacznie wyprzedziła np. francuskie tłumaczenie, przez wielu krytyków i admiratorów twórczości Kafki uważana jest za swoisty fenomen awangardy. Proza Kafki: "Proces", "Za­mek", "Ameryka" to swoista trylogia, pełna wieloznaczno­ści i możliwości interpretacyjnych. Kafka - jak pisano - tworzył wizję epoki. Pojęcie wolności - to szczególna kategoria filozoficzna, która określa przesłanie "Proce­su". Wolność wywodzi Kafka od {#au#2333}Ajschylosa{/#}, a wiedzie wy­raźnie w stroną {#au#940}Sartre'a{/#}. Człowiek jest zamknięty jakby za jakimiś drzwia