Misterium Mikołaja z Wilkowiecka to pierwszy znany i najgłośniejszy dramat staropolski. Autor, kaznodzieja i pi­sarz religijny, prowincjał Zakonu Paulinów, pod koniec życia został podniesiony do godności przeora w Rzymie. Nie obce mu więc były średniowieczne misteria, popularne w Europie widowiska o charakterze religijnym, tematycznie związane przede wszystkim z Nowym Testamentem. Wraz ze schył­kiem epoki gatunek ten na Zachodzie zaczął tracić swą ży­wotność, natomiast w Polsce rozwinął się dopiero w dobie re­nesansu. Misteria nabrały charakteru bardziej świeckiego, grano je nie tylko w kościołach. "Historyja" ilustrująca wy­darzenia Wielkiej Nocy wędrowała przez polskie sceny przez 400 lat. Głośna inscenizacja Kazimierza Dejmka ze scenogra­fią Andrzeja Stopki w łódzkim Teatrze Narodowym w 1961 dała początek pewnej tradycji teatralnej. Piotr {#os#705}Cieplak{/#} zerwał z tym kanonem i stworzył misterium na wskroś współczesne, przeniknięt