"Geniusz sierocy" jest sztuką historyczną o wojennych planach Władysława IV przeciwko Turkom, udaremnionych przez anarchiczny żywioł szlachecki, a spełnionych dopiero przez Sobieskiego. Zrozumiałe jest, że autorka podjęła swe studium polityczno-społeczne ze świadomym rewizjonizmem, odbrązawiając heroiczną legendą sienkiewiczowską tych czasów. W tym rewizjonizmie leży pierwsza wartość sztuki, ukazującej zarodki upadku Polski wolno-elekcyjnej, zagrożonej nawałą turecką, rosnącą potęgą Moskwy i buntami kozackimi, uwikłanej przez polityką Wazów w spory wyznaniowe i w dynastyczne wojny szwedzkie. Perypetię dramatu rozgrywają siły historyczne. Protagonistą jest rycerski, opromieniony sławą król wraz z otoczeniem światłych statystów. Antagonistą - masa szlachecka, lękająca się zagrożenia wolności przez królewską władzę, rosnącą z wojennymi zwycięstwami. Jednak te postacie dramatu nie są egzystencjalne, to raczej typy i symbole działaj
Tytuł oryginalny
Dramat idei
Źródło:
Materiał nadesłany
Tygodnik Powszechny nr 28