7 czerwca rozpocznie się 15. edycja Praskiego Quadriennale, na którym zaprezentowane zostaną dwa polskie projekty: „Look Around” („Rozejrzyj się”) w ramach Wystawy krajów i regionów i „Azyl” w ramach Wystawy studenckiej. Ich producentem jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.
Praskie Quadriennale to największe na świecie wydarzenie poświęcone scenografii teatralnej i projektowaniu przestrzeni na potrzeby sztuk performatywnych. 15. edycja PQ odbędzie się w dniach 7–18 czerwca na terenie zabytkowego praskiego targowiska (w dzielnicy Holešovice), które kiedyś pełniło funkcję miejskiej rzeźni.
W programie PQ 2023, który przygotowany został przez międzynarodowy zespół kuratorek i kuratorów z dyrektorką artystyczną Markétą Fantovą na czele, znajduje się ponad trzysta prac artystów z ponad stu krajów. Dwie główne wystawy – Wystawa krajów i regionów oraz Wystawa studencka – mają charakter konkursowy. Oprócz tego utworzono osiem innych sekcji programu. Każda sekcja prezentuje scenografię i projektowanie przestrzeni z innego punktu widzenia.
Wystawa krajów i regionów realizowana jest pod hasłem „RARE Visions” („UNIKALNE wizje”). Formułę polskiego pawilonu – tworzonego przez kolektyw twórców: Zuzannę Berendt, Ludomira Franczaka, Magdalenę Franczak, Michała Fronka, Annę Majewską, Sárę Märc i Idę Ślęzak na międzynarodową wystawę – oddaje termin „rozdroże”. To miejsce spotkania się różnych ścieżek badawczych i artystycznych, które prowadzą do stworzenia instalacji i spacerów dźwiękowych oraz miejsce, z którego odbiorcy będą mogli rozpocząć doświadczanie przestrzeni rozciągającej się poza halami wystawienniczymi.
Jak piszą zainspirowani przestrzenią targowiska twórcy: „Rozejrzyj się to fraza, która rozpoczęła poznawanie tego miejsca, a następnie była rozwijana w procesie kolektywnej pracy. Zależało nam nie tylko na tym, żeby rozejrzeć się po dawnej rzeźni, ale też żeby poczuć jej zapach, fakturę ścian jej budynków i audiosferę. Wszystkie te sposoby doświadczania przestrzeni i myślenia z nią wpłynęły na główne kierunki badań i działań artystycznych, które realizujemy, tworząc wystawę. Dotyczą one zwierzęco-ludzkich relacji i historii, produkcji żywności, wielozmysłowego, ucieleśnionego i uważnego bycia w przestrzeni oraz skóry jako strefy kontaktu, powierzchni czucia i komunikacji”.
8 czerwca o godz. 16.00 w sali 1.12 hali nr 13 na Targu Holeszowickim odbędzie się spotkanie w formie wykładu kolektywnego z twórcami polskiej Wystawy krajów i regionów. Rozmowa (prowadzona w języku angielskim) będzie poświęcona kolektywnym praktykom artystycznym.
W ramach licznych wydarzeń organizatorzy PQ 2023 jedną z przestrzeni oddają młodym twórcom. W 2023 roku Wystawa studencka odbywa się pod hasłem „RARE Stories of Unique Places” („UNIKALNE historie niezwykłych miejsc”). Autorką polskiej wystawy jest Ksenia Makała, która zaprezentuje w Pradze projekt zatytułowany „Azyl” („Asylum”).
Jak pisze autorka o swojej pracy: „Świadomość zagrożenia i poczucie braku kontroli tuż po wybuchu pełnoskalowej agresji na Ukrainę stały się dominującym aspektem życia, także dla osób mieszkających w Polsce. Codzienne doniesienia o wojnie wywoływały silny lęk. Projekt Azyl to próba stworzenia bezpiecznej przestrzeni i miejsca spotkania. Zadaszenie przyjęło funkcję schronu, rozpościerającego się nad przechodniami. Zapewnia cień, chroni przed deszczem, wchodzi w interakcję z zewnętrznymi warunkami atmosferycznymi – zmienia się pod wpływem wiatru, nabiera przejrzystości łapiąc promienie słońca. Stanowi kontrastującą i zaskakującą formę dla zastanego, spójnego otoczenia architektonicznego. Wielowymiarowość interpretacji znaczeń formy tworzy przestrzeń dla zróżnicowanych reakcji odbiorców. Azyl równocześnie może wydawać się elementem obcym, niepokojącym, podważającym zasady grawitacji i stałości”.
Polski akcent na PQ 2023 znalazł się także w Sekcji Fragments II, która prezentowana będzie na piątym piętrze Trade Fair Palace Narodowej Galerii w Pradze. Będzie można tam obejrzeć makietę ze spektaklu „Życie i śmierć Janiny Węgrzynowskiej” Ludomira Franczaka.
Dwie publikacje wydane przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego: „Zmiana Ustawienia: Historia polskiej scenografii teatralnej i społecznej XX i XXI wieku” pod redakcją Doroty Buchwald i Dariusza Kosińskiego oraz „Reclaimed Avant-garde: Spaces and Stages of Avant-garde Theatre in Central-Eastern Europe” (Odzyskana awangarda: przestrzenie i sceny awangardy teatralnej w Środkowej i Wschodniej Europie) pod redakcją Zoltána Imrego i Dariusza Kosińskiego znalazły się na krótkiej liście w konkursie Best Publication Award na najlepszą publikację z dziedziny scenografii i projektowania przestrzeni na potrzeby sztuk performatywnych.
Więcej informacji o Praskim Quadriennale i obecności na nim polskich artystów można znaleźć na stronie polskiej obecności na PQ.
***
Realizacja projektu „XV edycja Praskiego Quadriennale 2023” jest dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Producentem polskich wystaw w ramach programu głównego Praskiego Quadriennale 2023 jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.