"Rzecz dzieje się w Sankt-Petersburgu, w latach siedem­dziesiątych dziewiętnastego wieku" - zaznaczył Sergiej Mi­chałkow w didaskaliach do sztuki "Bałałajkin i Spółka". Sztuka zaś powstała na kanwie "Współczesnej idylli", napisa­nej w latach 1877 -1883 satyry­cznej powieści Michała Sałtykowa-Szczedrina, wybitnego rosyjskiego pisarza, o którego twórczość Gorki powiedział, iż bez niej nie sposób zrozumieć Rosji drugiej połowy XIX wieku. Powieść i sztuka ukazują prze­ciętnych rosyjskich inteligen­tów, którzy w młodości otarli się o liberalizm, ale w czasach postępującej reakcji postana­wiają - ze strachu i dla własnej wygody - "przeczekać" groźny okres. W warunkach policyjne­go państwa jest to jednak nie­możliwe: trzeba dokonać wy­boru. I dwaj bohaterowie - Ga­wędziarz i Głumow - łatwo dają się wciągnąć w tryby policyjno-urzędniczej machiny, staczają po pochyłej drodze intryg, oszustw, aż do przejęcia nie­mal w całości