Maria Jasnorzewska-Pawlikowska, "Baba-Dziwo". Reżyseria: Mariusz Dmochowski, scenografia: Łucja Kossakowska. Teatr Polski w Warszawie, Scena Kameralna. Premiera w styczniu 1986.

Maria Jasnorzewska-Pawlikowska, wybitna poetka, autorka subtelnych liryków, miała opinię osoby zamkniętej w kręgu spraw osobistych, nieczułej na zagadnienia społeczne. Nie byłą to opinia zbyt trafna. Tragikomedia "Baba-Dziwo", którą napisała w 1938 roku, najwyraźniej stoi z tym sądem w sprzeczności. "Baba-Dziwo" dowodzi bowiem, że ta wrażliwa poetka całkiem trzeźwo widziała prozaiczną rzeczywistość i potrafiła przenikliwie analizować główny problem naszego wieku, czyli totalitaryzm. Usiłowała zrozumieć i wytłumaczyć mechanizm powstawania wynaturzeń w ludzkich postawach. Może niektórym jej konstatacje wydadzą się naiwne, np. uzasadnienie, że za autorytarną postawą przywódczyni, Validy Vrany, czyli tytułowej "Baby-Dziwo", kryje się głównie chęć wzięcia odwetu za przeżyte przednio upokorzenia. Ale przecież i w takim wyjaśnieniu można również odnaleźć racjonalne jądro i prawdę psychologiczną. Zresztą, nie jest to wyjaśnienie jed