Reżyser Krystian Lada i autorka kostiumów Natalia Kitamikado zajęli drugie miejsce w konkursie Ring Award, który odbył się w miniony weekend w Grazu. Otrzymali nagrodę regionu Styrii oraz zaproszenia do realizacji premier w europejskich teatrach operowych. Finałowy pokaz ich inscenizacji “Syndromu Don Giovanniego” jest dostępna w sieci.
fot. Susanne Hassler-Smith
Międzynarodowy konkurs reżyserii i scenografii operowej Ring Award obchodził w tym roku swoje 25- lecie istnienia. Do tej edycji zgłosiła się rekordowa liczba 126 zespołów reprezentujących 326 uczestników i 32 narodowości. W 17-osobowym jury zasiadają dyrektorzy i dyrektorki europejskich teatrów operowych — od królewskiej opery La Monnaie w Brukseli, przez Deutsche Oper w Berlinie i Semperoper w Dreźnie, po teatry w Bazylei, Pradze, Wiedniu i Montpellier. Finałowe zespoły miały dwa tygodnie na przygotowanie wystawienia finału opery Mozarta “Don Giovanni” na scenie teatru w Grazu.
W finale konkursu zespół Krystiana Lady zaproponował “Don Giovanniego” bez Don Giovanniego. Wokalne partie tytułowego bohatera opery Mozarta zostały podzielone pomiędzy pozostałe postaci na scenie — zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Don Giovanni jest energią, wirusem, którym zarażają się wzajemnie i który nie pozwala im opuścić sytuacji, w której się znajdują.
Syndrom Don Giovanniego — bo tak zatytułowana jest koncepcja — zaognia ich pragnienia i fobie. Niepohamowane dążenie do zaspokojenia indywidualnych pragnień prowadzi do kolektywnej
katastrofy. “Gdy składaliśmy naszą koncepcję w 2019 r. brzmiało to trochę jak fantastyka rodem z filmów Buñuela czy dramatów Sartre’a. Dziś — po doświadczeniu globalnej pandemii — jest to poniekąd refleksja nad współczesnymi nam wydarzeniami: nie ma jednej tylko osoby odpowiedzialnej za to, co się wydarzyło — wszyscy jesteśmy w tym razem. W naszej koncepcji skupiliśmy się na intersekcjonalności i społecznej współodpowiedzialności,” wyjaśnia Krystian Lada.
“Rozkład społecznych relacji, ale również każdej z postaci indywidualnie jest odzwierciedlony w scenografii i kostiumach. Sceniczne obrazy morfują od hiperrealistycznego salonu w posiadłości komandora do egzystencjalnej klatki na zniszczonej przez kataklizmy planecie ziemii. Komandor powraca w finałowym akcie jako asteroid niosący ostateczną zagładę dla ludzkości,” dodaje Natalia Kitamikado.
Austriacka prasa doceniła inscenizację opisując ją jako “zdecydowanie najbardziej radykalną” spośród trzech finałowych propozycji (Krone Zeitung) i “prezentującą porywający punkt widzenia” (Kleine Zeitung Graz).
W ramach nagrody, zespół Krystiana Lady otrzymał zaproszenia do zrealizowania premier w teatrach operowych, których dyrektorzy zasiadają w jury konkursu. Będzie to premiera nowej inscenizacji “Króla Rogera” Karola Szymanowskiego na scenie Staatstheater Cottbus (14 maja 2022) oraz premiera pasticcio operowego autorstwa Lady opartego na fragmentach oper Verdiego dla królewskiej opery La Monnaie w Brukseli (premiera wiosną 2024).
Premiera konkursowego opracowania “Don Giovanniego” zostanie zrealizowana w całości na scenie opery w St. Gallen w sezonie 2023-24.
Finałowy fragment “Syndromu Don Giovanniego” można oglądać w sieci na stronie Operavision: https://operavision.eu/en/library/performances/competitions/ring-award-don-giovanni-syndrome#